Wypas zwierząt gospodarskich w obszarze Natura 2000 Kwiatówka

Projekt polega na ochronie czynnej przez wypas terenu dąbrowy świetlistej znajdującej się na terenie rezerwatu Kwiatówka. Jest to obszar Natura 2000  PLH120056. Obszar Natura zajmuje niewielkie wzniesienie na obszarze Garbu Wodzisławskiego, tuż przy granicy z Wyżyną Miechowską. Leży wewnątrz większego kompleksu leśnego, tzw. uroczyska Chrusty, położonego na zachód od międzynarodowej drogi E7. Obejmuje rezerwat "Kwiatówka" (część oddziału 27 Nadleśnictwa Miechów) oraz leżące obok - część oddziału 26 i 25, które włączono ze względu na stanowiska licznie występującego tu dzwonecznika wonnego Adenophora liliifolia. Teren jest nieznacznie nachylony w kierunku północno-wschodnim. Jego długość to ok. 750 m a szerokość 270 m. Obszar utworzony dla ochrony świetlistej dąbrowy Potentillo albae-Quercetum - zanikającego zbiorowiska leśnego na terenie Polski oraz grądu środkowoeuropejskiego Tilio- Carpinetum. Jest to zarazem jedyne w Małopolsce stanowisko dzwonecznika wonnego Adenophora liliifolia, gatunku wymiemionego w załączniku II Dyrektywy Rady 92/43/EWG. Wypas przeprowadziamy na areale 5 ha dąbrowy świetlistej. Obecność owiec i kóz ma ograniczyć przekształcenie dąbrowy w kierunku grądy i przywrócić charakterystyczną różnorodność biologiczną podszytu dąbrowy.

Płaty świetlistej dąbrowy powstałe na żyznych, średnio wilgotnych glebach brunatnych należą do zbiorowisk antropozoogenicznych, które ukształtowały się i istniały przez wiele stuleci pod wpływem wypasu. WYpas był prowadzone przez chłopow posiadających pojedyńcze sztuki swiń, które żerowały na żołędziach oraz bydła korzystającego z bogatego florystycznie runa. W drugiej połowie XX wieku zaprzestano wypasania zwierząt w lasach. Zaniechanie tego sposobu użytkowania spowodowało, że część świetlistych lasów dębowych w Polsce uległa spontanicznym zmianom, prowadzącym do powstania w ich miejsce cienistych lasów liściastych. Ekspansywny rozwój graba, a w niektórych stanowiskach leszczyny, spowodował istotną zmianę struktury lasu. Zmiana warunków świetlnych zadecydowała o zaniku w runie najbardziej charakterystycznych dla tego typu lasu gatunków światłolubnych.

Świetlista dąbrowa jest najbogatszym w gatunki zbiorowiskiem leśnym Polski. Wyjątkowo bogata i bardzo zróżnicowana pod względem ekologicznym flora decyduje o tym, że obecność nawet małych powierzchni świetlistej dąbrowy w kompleksach leśnych wpływa w dużym stopniu na różnorodność biologiczną na poziomie ekosystemów, a także na poziomie gatunków w skali zarówno regionu, jak i kraju.

Świetliste lasy dębowe stanowią jedyną ostoję dla wielu rzadkich i zagrożonych gatunków roślin i zwierząt, wyspecjalizowanych i przystosowanych do określonych warunków środowiska, a więc dostatecznej ilości światła oraz mezotroficznego, suchego i ciepłego podłoża. Tylko tu znajdują schronienie liczne gatunki zwierząt o znaczeniu dla dziedzictwa przyrodniczego. Siedlisko jest ulubionym miejscem bytowania leśnych ssaków kopytnych. Pełni funkcję niszy ekologicznej dla ciepłolubnej flory i fauny. Szczególnie bogata jest żyjąca tu fauna termofilnych owadów.