Bioróżnorodność Regionu Beskidu Niskiego

Gwałtowny spadek bioróżnorodności ma charakter światowego trendu

Na terenie Unii Europejskiej jest to pochodna niekorzystnych zjawisk związanych z postępującą izolacją obszarów przyrodniczych, nasilająca się presją urbanizacyjną a także wielkoprzemysłowym, intensywnym rolnictwem wykorzystującym zaawansowane środki chemiczne i biologiczne w celu intensyfikacji produkcji. Redukuje to naturalne siedliska i ekosystemy do izolowanych małych powierzchni.

Kraje wysokorozwinięte Europy zachodniej wprowadzają bardzo kosztowne projekty odtwarzania tych siedlisk, pieczołowitego odtwarzania składu gatunkowego i odpowiednich warunków dla ich utrzymania i samoistnego istnienia. Są to jednak procesy niezwykle kosztowne i czasochłonne.

W przypadku rozwiniętego rolnictwa przemysłowego będą stanowić małą przeciwwagę dla konsekwencji takiej produkcji. Dlatego kluczowe jest zintensyfikowanie działań w celu ochrony i zachowania bioróżnorodności na tych obszarach, na których jeszcze nie została ona drastycznie zmniejszona. Do takich obszarów zalicza się obszar Beskidu Niskiego.

praktyczny przewodnik po gatunkach podkarpackich łąk i pastwisk

Pobierz Przewodnik po gatunkach podkarpackich łąk i pastwisk

Beskid Niski to idealna przestrzeń do zachowania bioróżnorodności

Należy zwrócić uwagę, że rolnictwo na terenach górskich zachowało jeszcze swój pierwotny, ekstensywny charakter, stanowi przykład rolnictwa o wysokiej wartości przyrodniczej i daje podstawę do działań zachowawczych.

Aktywna ochrona przyrody poprzez tradycyjne pasterstwo jest obecnie jedyną najskuteczniejszą metodą utrzymania heterogenności środowiska. Jest wpisana w plany ochronne najcenniejszych obszarów przyrodniczych jak parki narodowe i natura 2000. Wypas zapewnia utrzymanie urozmaiconego charakteru łąk, gwarantującego zróżnicowanie siedliskowe. Sprzyja temu mała ilość działań agrotechnicznych zmieniających naturalny charakter łąk.

Urozmaicone warunki siedliskowe dają możliwość występowania gatunków o różnych wymaganiach obok siebie. Wpływ zwierząt na pastwiska nie wynika jedynie z selektywności zwierząt podczas zgryzania runi. Istotna jest fizyczna obecność zwierząt podczas całego sezonu pastwiskowego.

Zwierzęta oddziaływują na pastwiska poprzez tworzenie ekotonów, mikrosiedlisk, w postaci ścieżek, miejsc odpoczynku, wodopoju. Ich obecność kształtuje siedliska, tworząc nisze atrakcyjne dla konkretnych gatunków, stwarzając optymalne warunki poprzez fizyczne zmiany zachodzące na łące. Inna temperatura murawy w miejscach wygniecionych lub wydeptanych przez zwierzęta jest istotna dla owadów i zwierząt zmiennocieplnych.

Podobnie odchody przeżuwaczy stanowią element wzbogacający ekosystem. Obecność wypasanego bydła tworzy wielowymiarowe powiązania pomiędzy gatunkami, wzbogacając procesy zachodzące w ekosystemie i utrzymując jego funkcjonowanie na wysokim poziomie